Rodzaje narkotyków

W dzisiejszych czasach narkotyki są coraz łatwiej dostępne. Bez względu na wiek czy płeć i status społeczny jesteśmy świadomi tego, że bez problemu możemy kupić różnego rodzaju używki. Jest to najbardziej niebezpieczne dla osób, które są w młodym wieku, często są to dzieci. Narkotyki to potoczna nazwa na niektóre substancje psychoaktywne działające na ośrodkowy układ nerwowy. Nie ma jednoznacznej definicji tego słowa ze względu na poglądy społeczne, stany prawne czy różnice kulturowe. Ogólnie stosuje się to pojęcie do nielegalnych substancji, prowadzących do uzależnienia fizycznego i psychicznego. 

Czym jest uzależnienie? 

Uzależnienie jest to nabyty stan zdrowia psychicznego i fizycznego występujący okresowo lub stale. Wymaga wykonywania określonej czynności lub przyjmowania konkretnej substancji. Uzależnienia od narkotyków pojawia się wtedy, gdy substancja chemiczna wprowadzana do organizmu przez dłuższy czas wywołuje liczne reakcje w organizmie, szczególnie po jej odstawieniu. Diagnozowanie uzależnień odbywa się poprzez klasyfikację chorób ICD – 10 i DSM IV. Przy uzależnieniu od narkotyków, w większości przypadków, występuje uzależnienie na poziomie psychicznym i fizycznym. Niemożliwa jest sytuacja, w której pojawiają się objawy fizyczne bez wystąpienia tych psychicznych. Może natomiast wystąpić sytuacja odwrotna. 

Uzależnienie fizjologiczne, inaczej zwane fizycznym polega na nieustannym zażywaniu jakiejś substancji, po której odczuwa się szereg dolegliwości fizycznych – bezsenność, bóle głowy, drgawki, wymioty. Odstawienie tego środka prowadzi do pojawienia się zespołu objawów abstynencyjnych. Zazwyczaj pierwszym krokiem leczenia jest detoksykacja, czyli odtrucie. Uzależnienie psychiczne, czyli psychologiczne jest nabytą silną potrzebą stałego wykonywania jakiejś czynności albo zażywania substancji nie wywołującej poważnych zmian fizjologicznych. Czynności, które wywołują to uzależnienie to między innymi: internet i gry komputerowe, praca, seks, hazard, pornografia. W tym przypadku bardzo ciężko o samodzielne leczenie. Charakterystyczne jest podejmowanie przez uzależnionego decyzji o rezygnacji z wykonywania różnych czynności i niemożność ich realizacji. Towarzyszy temu rozrastający się system psychologicznych mechanizmów obronnych. 

Charakterystyka narkotyków 

Kryterium podziału narkotyków nie jest jasno ustalone i w żaden sposób zapisane prawnie. Najczęściej narkotykami twardymi nazywa się te, które prowadzą do silnego uzależnienia i mają poważne następstwa zdrowotne. Narkotyki mogą być przyjmowane w różny sposób – dożylnie, doustnie, wdychając lub wciągając. Bez znaczenia w jaki sposób jest przyjmowana substancja, ma ona powodować odurzenie i komfort psychiczny. Narkotyki można rozróżnić między innymi ze względu na ich pochodzenie. Te pochodzenia naturalnego są wytwarzane z różnego rodzaju roślin, na przykład ze słomy makowej, konopie czy liście koki. Natomiast syntetyczne są produkowane przez człowieka, zazwyczaj w prowizorycznych laboratoriach. 

W Polsce podziałem umownym narkotyków jest na miękkie i twarde. Jedynym krajem w Europie, który ma ustalone prawo co do podziału narkotyków jest Holandia. 

Podział narkotyków według WHO 

Według Światowej Organizacji Zdrowia, narkotyki dzielą się na: opioidy, psychostymulanty, kokainę, marihuanę oraz haszysz, halucynogeny, psychodeliki, środki lotne – kleje, leki uspokajające i barbiturany, nikotynę i alkohol etylowy. 

Opioidy i opiaty 

Opioidy to grupa substancji naturalnych oraz syntetycznych. Wspólną cechą dla opioidów i opiatów jest to, że oddziałują na receptory opioidowe. Obie te grupy są stosowane w leczeniu bólu. Słabsze z nich są dostępne w aptekach bez recepty, mocniejsze jednak można kupić wyłącznie po okazaniu recepty. Przez to, że opioidy wpływają bezpośrednio na układ nerwowy mogą prowadzić do silnych uzależnień. Część z nich często jest wykorzystywana do łagodzenia objawów nowotworów oraz na najsilniejsze bóle pooperacyjne i pourazowe. 

Psychostymulanty 

Grupa psychostymulantów zawiera takie środki jak amfetamina czy metamfetamina. Amfetamina to organiczny związek chemiczny, wywołuje takie efekty jak: brak zmęczenia. euforia czy polepszenie funkcji poznawczych. Tolerancja na amfetaminę rozwija się bardzo szybko i może szybko doprowadzić do uzależnienia. Przy wydalaniu amfetaminy z organizmu pojawiają się takie objawy jak: senność, bóle głowy, niepokój czy obniżenie napięcia mięśni.  

Kokaina 

Jest jednym z najstarszych narkotyków, który ma bardzo duży potencjał uzależniający psychicznie. Kokaina jest pozyskiwana z liści krasnodrzewu pospolitego. Po jej zażyciu pojawia się okres euforii na zmianę ze złym samopoczuciem, co zmusza do przyjęcia kolejnej dawki. Przedawkowanie jej grozi poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, a nawet śmiercią.

Barbiturany są lekami nasennymi i uspokajającymi. Stosowane w małych dawkach nie były szkodliwe, jednak po spożyciu większej ilości bądź zmieszaniu ich z alkoholem, stają się mocno uzależniające i toksyczne. Marihuana i haszysz wykazują właściwości medyczne, dzięki czemu skutecznie mogą być stosowane między innymi przy leczeniu padaczki, miażdżycy czy nowotworów. Cannabis przez wiele osób uważana jest za miękki narkotyk, który nie jest szkodliwy. Może jednak stać się impulsem do próbowania kolejnych środków, które bardzo łatwo jest przedawkować.

Halucynogeny to między innymi LSD, meskalina i psylocybina. Te narkotyki uzależniają głównie psychicznie, gdyż powodują halucynacje, zmieniają percepcję i przyswajanie bodźców zmysłowych.