Depresja alkoholowa

Depresja alkoholowa to zaburzenie psychiczne, które nosi znamiona typowej depresji, jednak towarzyszy im uzależnienie od alkoholu. Przygnębienie, brak chęci do życia, pesymizm, poczucie winy, a nawet próby samobójcze mogą wynikać z picia alkoholu, bądź też być następstwem jego odstawienia. Tworzy się błędne koło – depresja wpływa na alkoholizm, a picie alkoholu na depresję.

Depresja alkoholowa – czym jest?

Depresja alkoholowa ma dwoisty charakter – może występować w postaci pierwotnego alkoholizmu z wtórną depresją, bądź też pierwotnej depresji z wtórnym alkoholizmem. Według statystyk, tylko u około 10% chorych początek choroby przypada na problem z depresją. Pozostali zapadają na nią mierząc się już wcześniej z nałogiem, jakim jest alkoholizm. W dużej większości cierpią na nią mężczyźni.

W przypadku, gdy osoba choruje na depresję, może stać się ona przyczyną sięgania po alkohol. Ma on za zadanie poprawić samopoczucie, złagodzić stres i zwalczyć pozostałe objawy depresji. Regularne sięganie po napoje wyskokowe zwiększa jednak tolerancję organizmu, który domaga się coraz większych dawek, aby mógł osiągnąć przyjemny stan. 

Jeśli depresja pojawiła się już w trakcie uzależnienia od alkoholu, zwykle powodem jest uświadomienie sobie przez chorego, w jakiej sytuacji życiowej się znalazł. Może ujawnić się także po odstawieniu substancji, jako element zespołu abstynencyjnego. Ta forma jest przeważnie dosyć łagodna i mija w ciągu kilku tygodni, bez konieczności podejmowania leczenia. Niestety, chory może nie poradzić sobie z takim stanem i powrócić do nałogu.

Każdy z wymienionych przypadków łączy ze sobą typowe dla depresji objawy z silnym uzależnieniem od alkoholu. Takie zestawienie sprawia, że ciężko jest zwalczyć obie te choroby. Potrzeba do tego chęci chorego, jego silnej woli, specjalistycznej terapii, a także wsparcia bliskich.

Objawy depresji alkoholowej

W zależności od sytuacji i momentu, w którym do alkoholizmu dołącza depresja, lub na odwrót, objawy mogą się nieznacznie od siebie różnić. Wtórna depresja alkoholowa objawia się zwykle pogarszającym się samopoczuciem u chorego, przygnębieniem, zmęczeniem i braku sensu w życiu. Ma to związek z tym, iż alkohol ma negatywny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, pojawiają się niedobory witamin i zaburzenia gospodarki hormonalnej, dodatkowo u chorego pojawiają się problemy osobiste i zawodowe.

W pierwotnej depresji alkoholowej chory na początku sięga po alkohol jak po lek, mający poprawić humor i odsunąć zmęczenie. Miewa nastroje lękowe, nie widzi przed sobą żadnych perspektyw, nie radzi sobie w trudnych sytuacjach, czuje się samotny.

Jeśli depresja pojawia się w momencie odstawienia alkoholu, objawia się wówczas typowymi dla zespołu abstynencyjnego czynnikami. W ciągu 36 godzin od odstawienia etanolu zaczyna pojawiać się rozdrażnienie, bóle głowy, brak apetytu, zawroty głowy, bezsenność, napady padaczkowe, a także halucynacje, urojenia i zaburzenie świadomości. Ten rodzaj depresji alkoholowej nie podlega zazwyczaj leczeniu, gdyż mija samoistnie. 

Jak leczyć depresję alkoholową?

Leczenie depresji alkoholowej jest ciężkie i wymaga działania na kilku płaszczyznach. Przede wszystkim musi zawierać w sobie zwalczanie obu chorób: depresji i alkoholizmu. Jest to o tyle trudne, że nałóg alkoholowy nie jest całkowicie uleczalny. Chory powinien mieć w sobie dużo samozaparcia i chęci do podjęcia terapii w nurcie poznawczo – behawioralnym oraz do wdrożenia farmakoterapii w postaci leków psychotropowych. Uzależnieni zwykle mają niską samoocenę oraz niewiele motywacji w sobie, dlatego dobrze, aby bliskie osoby przez cały proces leczenia były dla nich wsparciem. 

Trudniejsza do wyleczenia jest depresja alkoholowa wtórna, ze względu na to, że to alkoholizm wiedzie w niej prym, często od wielu lat. Podstawą więc powinno być podjęcie kroków do leczenia alkoholizmu, w tym całkowite odstawienie trunków. Utrzymanie abstynencji może jednak okazać się możliwe bez większych problemów, jednak konieczna jest do tego pomoc specjalistów.

Zarówno nieleczona depresja, jak i alkoholizm mogą doprowadzić chorego do poważnego uszczerbku na zdrowia, a nawet do śmierci. Nie można więc bagatelizować żadnego z objawów, mogących świadczyć o którymś z tych schorzeń, a tym bardziej, gdy występują w parze. Odpowiednio dobrana terapia powinna opierać się na obu problemach, zarówno, jeśli chodzi o psychoterapię, jak i o farmakoterapię. Mogą zostać zastosowane również dodatkowe środki wspomagające leczenie, jak na przykład wszywka alkoholowa. Działanie musi być kompleksowe, jednak skupione powinno być na terapii, która powinna zmienić nastawienie do życia alkoholowa, nauczyć go od nowa cieszyć się z otaczającego go świata i stopniowo pomagać mu w powrocie do nawiązywania relacji społecznych. Bardzo pomoce w takich sytuacjach są prywatne, zamknięte ośrodki odwykowe. W miejscu, w którym można poznać osoby z podobnymi problemami, a do tego jest się pod ciągłą opieką, łatwiej będzie poradzić sobie z chorobą. Zmiana otoczenia również wpływa pozytywnie na psychikę, dlatego zaleca się odbycie leczenia właśnie w tego typu ośrodkach.