Typowe zachowania alkoholika

Alkoholizm jest jednym z najczęściej występujących uzależnień. Jest to bardzo niebezpieczna choroba, która prowadzi do wielu dolegliwości i problemów ze zdrowiem. Zdarza się bez względu na wykształcenie, klasę społeczną czy płeć. Uzależnienie od alkoholu dotyka coraz więcej osób, w szczególności młode osoby. Jak rozpoznać alkoholizm i jakie są typowe zachowania alkoholika? 

Alkoholizm – czym jest? 

Żeby poznać przyczyny powstawania alkoholizmu i zachowania alkoholika trzeba dowiedzieć czym jest uzależnienie od alkoholu. Alkoholizm jest uzależnieniem chemicznym. Polega ono na silnej, niekontrolowanej potrzebie zażywania substancji w celu poprawy swojego samopoczucia i wprowadzenia się w stan euforii. 

Alkoholizm jest zdefiniowany i sklasyfikowany przez Międzynarodową Klasyfikację Chorób, Urazów i Przyczyn Zgonów (ICD) oraz Klasyfikację Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (DSM). ICD definiuje zespół uzależnienia od alkoholu jako: “Stan zmian psychicznych i zwykle somatycznych, spowodowany używaniem alkoholu, charakteryzujący się określonymi reakcjami behawioralnymi i innymi, które z reguły obejmują skłonność do stałego lub okresowego używania alkoholu w celu doznania jego efektów psychicznych, a czasem także – aby uniknąć złego samopoczucia wynikającego z braku alkoholu”. Pomimo, że alkoholizm jest uzależnieniem chemicznym, to może ono powodować zarówno zależności psychiczne jak i fizyczne. Zależność psychiczna jest to potrzeba częstego albo stałego przyjmowania konkretnej substancji, w tym wypadku alkoholu, w celu powtarzania samopoczucia związanego z jego spożywaniem. Zależność fizyczna natomiast jest stanem biologicznej adaptacji do alkoholu, oznacza to, że organizm przyzwyczaja się do alkoholu. Bez tej substancji organizm przestaje prawidłowo funkcjonować, przerwanie jego spożywania wywołuje zaburzenia różnych czynności ustrojowych – zespół abstynencyjny. 

Według kryteriów ICD – 10, alkoholizm można rozpoznać na podstawie przynajmniej kilku objawów, takich jak: pojawienie się tolerancji alkoholowej, czyli coraz słabszego reagowania na tą samą ilość, silna potrzeba sięgania po alkohol, sięganie po alkohol pomimo jego szkodliwości, zespół abstynencyjny przerywany powrotem do picia, ograniczenie możliwości kontroli nad zachowaniami. 

Jakie są przyczyny pojawienia się alkoholizmu?  

Do przyczyn alkoholizmu i rozwijania się uzależnienia możemy zaliczyć wiele czynników. Najczęstszymi z nich są: potrzeba zyskania nowych znajomych i zaimponowanie rówieśnikom, niska samoocena, wysoki poziom niepokoju i problemy w relacjach interpersonalnych, bunt wobec norm społecznych, zaburzony rozwój osobowości, zaburzenia emocjonalne, brak umiejętności radzenia sobie ze stresem.

Czasami są to bardziej złożone czynniki, które mają podstawy w wychowaniu takiej osoby. Zazwyczaj osoby niemające wzorców w okresie dorastania lub pochodzące z dysfunkcyjnych rodzin, w których pojawiały się wcześniej różnego rodzaju uzależnienia mają większe predyspozycje do wystąpienia uzależnienia od alkoholu. 

Jakie są typowe zachowania alkoholika?

Alkoholizm może zacząć się od tak zwanego “weekendowego picia”. Objawia się coraz częstszymi wyjściami w celu spożywania alkoholu ze znajomymi. W początkowej fazie człowiek spożywa alkohol w celu dostarczenia sobie przyjemnych doznań i lepszego samopoczucia, za pomocą alkoholu łagodzi również swoje stany emocjonalne i pozwala przełamać barierę swojej nieśmiałości. Wtedy też osoba zaczyna odczuwać coraz częstsze uporczywe pragnienie napicia się.

Później mogą zacząć występować kłótnie, konflikty i awantury spowodowane nadmiernym spożywaniem alkoholu. Osoba uzależniona zaczyna być nerwowa i agresywna wobec bliskich. W kolejnych fazach uzależnienia, chory zaczyna mieć coraz częstsze luki pamięciowe. Nie szuka już wymówek, żeby napić się alkoholu i nie ma problemu, żeby pić w samotności. Alkoholik zaniedbuje wszystkie swoje obowiązki rodzinne i zawodowe, przestaje udzielać się w życiu swojej rodziny i chodzić do pracy. Zaczyna również kłamać i uciekać od rzeczywistości, oszukuje samego siebie, że nie ma problemu z alkoholem. W bardziej zaawansowanych stanach alkoholizmu mogą pojawiać się niebezpieczne i chorobliwe  zachowania wobec innych oraz samego siebie.

Po odstawieniu alkoholu występuje zespół odstawienny, w tym rozdrażnienie, brak koncentracji, złe samopoczucie psychiczne i fizyczne. Alkoholik nie jest w stanie poradzić sobie ze swoim uzależnieniem samodzielnie. W większości przypadków jest konieczna terapia w ośrodku uzależnień, a nawet detoksykacja organizmu. 

Współuzależnienie 

Alkoholizm jest chorobą, która oprócz osoby uzależnionej dotyka również jego najbliższych. Nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, ale życie z taką osobą wiąże się z współuzależnieniem. Ciągły stres, zaburzenia partnera, rodzica czy osoby bliskiej, jej dysfunkcje, brak poczucia bezpieczeństwa nakłaniają do szukania sposobów, które pozwolą przetrwać w trudnym okresie.

Zazwyczaj jednak najbliżsi zaczynają usprawiedliwiać uzależnionego i zaprzeczają, że istnieje jakiś problem. Osoby bliskie próbują za wszelką cenę ukryć istnienie problemu, przejmują wszystkie obowiązki domowe i zadania alkoholika. Występowanie alkoholizmu w rodzinie może powodować pojawienie się problemów zdrowotnych i psychicznych osób, które próbują pomóc osobie uzależnionej. Często pojawiają się nerwice, obniżenie jakości życia, depresja. Dzieci alkoholików również mogą być współuzależnione. Alkoholizm dotkliwie dotyczy dzieci, ponieważ nie mają wpływu na sytuację i muszą się dostosować do warunków, które są w domu. Wychowywanie i dorastanie w rodzinie dysfunkcyjnej często skutkuje poważnymi problemami w dorosłym życiu. Wiąże się to z syndromem DDA – dorosłe dzieci alkoholików.