Jak wyjść z uzależnienia od dopalaczy?
Każda substancja i każde zachowanie są w stanie stać się nałogiem. W zależności od wielu czynników, pewne uzależnienia mogą występować częściej niż, inne. Choć najbardziej podatni są ludzie młodzi, nie tylko oni mogą stać się ofiarą niebezpieczeństwa, jakie niosą za sobą nałogi. Równie wiele jest przyczyn popadania w konkretne uzależnienia, jednak zwykle jest to chęć ucieczki od problemów, poprawa samopoczucia, niskie poczucie własnej wartości czy samotność.
Czym są dopalacze?
Dopalacze to substancje psychoaktywne, mające zbliżone działanie do narkotyków. Nie widnieją one jednak na liście środków Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Mogą w swoich konsekwencjach okazać się jeszcze bardziej niebezpieczne niż narkotyki, gdyż ich skład nie jest nigdy znany. Istnieje minimum 12 tysięcy związków chemicznych, z których można wytworzyć dopalacze. Bardzo szybko uzależniają przez oddziaływanie na ośrodkowy układ nerwowy i mają wiele skutków ubocznych. Niektóre mają działanie pobudzające, inne halucynogenne, a jeszcze inne relaksują. Zwykle sprzedawane są jako produkt kolekcjonerski, nie do spożycia, dlatego właśnie mogą być łatwiej dostępne, niż narkotyki. W ten sposób producent często może uniknąć konsekwencji, związanych z ewentualnymi skutkami ubocznymi.
Jakie są rodzaje dopalaczy?
Dopalacze można podzielić według ich składu, na syntetyczne i naturalne. Występują w postaci tabletek, suszu, pudru, proszku czy znaczków do lizania. Susze oraz kadzidełka najczęściej powstają z roślin – szałwia wieszcza, kratom, powój hawajski czy wyciąg z muchomora. Ich działanie jest zbliżone do opium i marihuany. W zależności od dokładnego składu, będą miały zupełnie inne działanie. Te wytwarzane syntetycznie to mieszanki opioidów, halucynogenów i różnego rodzaju stymulantów. Wprowadzają w stan euforii i pobudzają. Największym problemem z dopalaczami jest zdecydowanie ich skład, który nigdy nie jest do końca znany. Jeśli któryś ze składników zostaje wpisany na listę zakazanych substancji, wówczas zastępuje się go jego odpowiednikiem. Cały czas, w szybkim tempie, na rynek trafiają coraz nowsze i coraz bardziej zmodyfikowane dopalacze.
Jak wyjść z uzależnienia od dopalaczy?
Dopalacze, a konkretniej substancje psychoaktywne znajdujące się w ich składzie, uzależniają zarówno psychicznie, jak i fizycznie. Odstawiając je, można odczuwać typowe objawy zespołu abstynencyjnego, jak na przykład pocenie, kołatanie serca, skoki ciśnienia tętniczego czy stany depresyjne. Uzależnienie od dopalaczy ma podobne objawy i skutki, co uzależnienie od narkotyków. Między innymi są to wahania nastrojów, nieuzasadniona złość i napady agresji oraz zmiana nawyków. Leczenie tego nałogu musi przebiegać pod okiem specjalisty, który najpierw powinien ustalić rodzaj substancji, która znajdowała się w dopalaczach. Nie jest to łatwe, ze względu na ich ukryty skład, co może opóźnić odpowiednią reakcję lekarza. Wymaga to specjalistycznych badań i podjęcia odpowiednich środków. Zatrucia spowodowane tego typu substancjami mogą wymagać odtruwania na oddziale toksykologicznym. Detoksykacja wymagana jest wtedy, gdy organizm ma zwiększoną tolerancję na dane substancje i zaczyna domagać się coraz większych dawek. Prowadzić to może do przedawkowania, gdyż odczuwane efekty nie są już takie same, jak na początku. Proces ten pozwala w najbezpieczniejszy sposób przerwać ciągi narkotykowe oraz przygotować osobę uzależnioną do dalszego leczenia. Oprócz odtrucia organizmu, pozwala to również na uzupełnienie płynów, witamin i elektrolitów w organizmie, co pomoże w usuwaniu wszelkich toksyn i przywróceniu równowagi w organizmie. Detoksykacja jest jednak tylko pomocniczym zabiegiem, który nie zastąpi psychoterapii uzależnień. Powinna zostać przeprowadzona pod kontrolą lekarską, aby zapewnić choremu pełne bezpieczeństwo i komfort oraz złagodzić efekty zespołu abstynencyjnego, który towarzyszy odstawianiu środków psychoaktywnych.
Po postawieniu diagnozy i detoksykacji, lekarz podejmuje decyzję dotyczącą dalszych metod leczenia uzależnienia. Zależna jest ona między innymi od przyjmowanej substancji, kondycji fizycznej oraz psychicznej osoby uzależnionej i czasu sięgania po dopalacze, a także ewentualnych chorób współistniejących. Oprócz zespołu abstynencyjnego, u chorego występować mogą także poważne zaburzenia psychiczne takie, jak: stany depresyjne, lękowe, urojenia czy omamy. W takich wypadkach, aby podnieść skuteczność terapii, można zastosować specjalne środki farmakologiczne. W lżejszych przypadkach wystarczające może okazać się jedynie leczenie ambulatoryjne, jednak najlepiej na kompleksowe leczenie udać się do specjalistycznego zamkniętego ośrodka uzależnień, w którym odpowiednio wykwalifikowany zespół zapewni najlepszą opiekę choremu. Przy uzależnieniu od dopalaczy stosowane są techniki motywacyjne i terapie opracowane z myślą o leczeniu alkoholizmu i narkomanii. Między innymi jest to indywidualna i grupowa terapia uzależnień, psychoterapia połączona z farmakologią, model Minnesota czy model społeczności terapeutycznej.
