Jakie występują uzależnienia?

W obecnych czasach uzależnienia są coraz częściej występującym zjawiskiem. Dostęp do różnego rodzaju używek jest wyjątkowo prosty. Dodatkowo niektóre z nich są legalne, na przykład alkohol, leki uspokajające czy przeciwbólowe. Oprócz substancji mogą występować także uzależnienia od czynności, które bywają w dużym stopniu akceptowane przez społeczeństwo i nie są traktowane jak problem. Należą do nich – seksoholizm, pracoholizm, zaburzenia odżywiania czy zakupoholizm. Niestety wszystkie uzależnienia są niebezpieczne i mogą prowadzić do wielu niepożądanych skutków ubocznych i zmian w organizmie. Jakie występują uzależnienia?  

Ogólny podział uzależnień 

Samo uzależnienie oznacza stan zaburzenia zdrowia psychicznego oraz fizycznego. Ten termin stosuje się w odniesieniu do zaburzeń psychicznych – narkomanii oraz do przymusowych zachowań – korzystanie z social mediów czy masturbacja. Uzależnienia można podzielić przede wszystkim  na trzy rodzaje: fizjologiczne, psychiczne i społeczne. 

Uzależnienie fizjologiczne 

Jest wynikiem biologicznej adaptacji układu nerwowego i organizmu do obecności substancji psychoaktywnej. Można powiedzieć, że jest to nabyta i silna potrzeba stałego zażywania substancji, po której odczuwa się stan spokoju, euforii, pobudzenia czy szczęścia. Zaprzestanie stosowania substancji prowadzi do wystąpienia zespołu objawów nazywanych jako zespół abstynencyjny. Często w leczeniu stosowana jest detoksykacja. Kliniczne objawy różnią się w zależności od rodzaju przyjmowanej substancji, jednak w dużej mierze są one powtarzalne. Nie wszystkie środki wywołują uzależnienie fizyczne, ale mają różną zdolność do uzależnienia organizmu. Ten rodzaj uzależnienia może wykazywać zarówno objawy psychiczne jak i fizyczne. Uzależnienie fizjologiczne o wiele bardziej negatywnie odbija się na zdrowiu. Oprócz niepożądanych zachowań i zmian psychicznych sieje spustoszenie w organizmie chorej osoby. Substancje, które mogą uzależnić to na przykład: alkohol, opioidy, barbiturany, benzodiazepiny. 

Uzależnienie psychiczne 

 Znane też jako psychologiczne, jest to nabyty przymus stałego wykonywania jakiejś czynności lub zażywania substancji, która nie ma następstw fizjologicznych, na przykład marihuana. To uzależnienie cechuje przede wszystkim ciągły przymus zaspokajania pewnych potrzeb, które są głównym celem chorego. Najczęstszymi uzależnieniami psychicznymi są: pracoholizm, zakupoholizm, nimfomania, gry komputerowe i hazard. 

Uzależnienie społeczne 

Uzależnienia społeczne wynikają z przywiązania do pewnej grupy społecznej. Uzależniony chcąc przystosować się do otoczenia, rówieśników zaczyna zażywać substancje psychotropowe. Ponadto osoba uzależniona, w miarę pogłębiania się choroby rezygnuje z ważnych dla siebie wcześniej aktywności, wypada z ról społecznych (utrata pracy, usunięcie ze szkoły, konflikty w rodzinie, zanik zainteresowań, zawężenie kontaktów do grupy narkomańskiej).

Objawy uzależnień 

W zależności od spożywanej substancji lub czynności, niektóre z objawów fizjologicznych mogą się różnić, natomiast większość z nich się powtarza. Przede wszystkim głównym objawem jest wzrost popędu związanego z poszukiwaniem środka uzależniającego. Osoba chora na pierwszym miejscu stawia narkotyk i za wszelką cenę próbuje go zdobyć. Przestaje spędzać czas w sposób w jaki dotychczas to robiła i traci wcześniejsze zainteresowania. Po drugie bardzo wzrasta tolerancja na działanie środka i obniża się przyjemność, którą on dostarcza. Potrzebne są coraz większe i częstsze dawki, żeby odczuć pożądany efekt. Jeżeli dojdzie do fizycznego uzależnienia można zauważyć: utratę pamięci, wahania nastroju, bóle głowy, drgawki, wymioty, nudności, drażliwość, dezorientację. Dodatkowo uzależnienia przynoszą negatywne konsekwencje społeczne, często są przyczyną problemów zdrowotnych, zawodowych, finansowych i małżeńskich. 

Nowe uzależnienia 

Wraz z rozwojem cywilizacyjnym zaczęły pojawiać się związane z nim nowe uzależnienia. Niektóre z nich dotyczą technologii, a niektóre używek i zachowań. Najczęstszą przyczyną pojawienia się takiego uzależnienia jest styl życia. Są bagatelizowane i w większości przypadków akceptowane przez społeczeństwo. Obserwując je na co dzień przyzwyczajamy się do pewnych zachowań oraz widoków, dlatego przestajemy zwracać na nie uwagę. Najczęściej spotykanym uzależnieniem w obecnych czasach jest uzależnienie od telefonu komórkowego. Jest to uzależnienie behawioralne. Telefon jest urządzeniem, które używamy cały czas. Dzięki niemu możemy kontaktować się ze znajomymi, rodziną i pracodawcą. Nowe telefony mają coraz więcej funkcji: aparat, dostęp do internetu, aplikacji, odbierania połączeń. Po telefon sięgamy coraz częściej, nie tylko ułatwiają codzienne życie, ale także są poważnym zagrożeniem, gdyż zbyt częste i intensywne korzystanie z telefonu może prowadzić do uzależnienia. Uzależnienie od operacji plastycznych również jest dużym problemem XXI wieku. Chcąc dopasować się do społeczeństwa i być zaakceptowanym, wiele osób decyduje się na poprawę swojego wyglądu. Innymi uzależnieniami powstałymi w ostatnich czasach mogą być uzależnienie od miłości, gier komputerowych, ćwiczeń, a także ortoreksja, bigoreksja czy tanoreksja.