Jakie są uzależnienia?

W dzisiejszych czasach ludzie coraz łatwiej popadają w nałogi. Bardzo duży wpływ na to ma społeczeństwo i kultura. Żyjemy w szybko rozwijającym się świecie, musimy za nim nadążać. Prowadzi to do poczucia presji i konieczności dostosowania się. Często sobie z tym nie radzimy i próbujemy czymś sobie to wynagrodzić. Niestety w większości przypadków takie zachowania prowadzą do uzależnień. 

Uzależnienie : Skąd się bierze? Jakie są rodzaje?

Uzależnienie jest to nabyty stan zaburzenia zdrowia psychicznego i fizycznego. Charakteryzuje się okresowym lub stałym przymusem wykonywania określonej czynności lub zażywania psychoaktywnej substancji. Diagnozowanie i leczenie uzależnień odbywa się między innymi w oparciu o klasyfikację chorób ICD – 10 i DSM IV. Wyróżniamy dwa rodzaje uzależnień:

• fizyczne 
• psychiczne. 

Rodzaje uzależnień

Uzależnienia fizyczne nazywane są również uzależnieniami tkankowymi. Są one wynikiem sztucznie wytworzonych zmian zachodzących w organizmie, które są związane z silną potrzebą biologiczną. Objawiają się przede wszystkim przymusem przyjmowania jakiegoś środka. Wiążą się one z konkretnymi zachowaniami, które mają wpływ na organizm. Dostarczenie substancji psychoaktywnej do organizmu powoduje odczuwanie pozytywnego wpływu na samopoczucie. Odstawienie prowadzi do zespołu abstynencyjnego, który związany jest z negatywnymi odczuciami, a w najgorszych przypadkach do śmierci. Przykładami takiego uzależnienia mogą być: alkoholizm, narkomania, lekomania, uzależnienie od nikotyny czy cukru. 

Uzależnienie psychiczne to silna potrzeba wykonywania czynności, odczuwania konkretnych emocji lub przyjmowania substancji, która nie prowadzi do poważnych fizjologicznych następstw. Mają one wpływ na ośrodek nagrody w mózgu. Osoba uzależniona odczuwa ciągłą potrzebę zaspokajania pewnych potrzeb. Cechami tego uzależnienia mogą być: wzrost popędu związanego z poszukiwaniem środka uzależniającego, fizyczne wyniszczenie, brak zainteresowania otoczeniem niezwiązanym ze środkiem i jego zdobywaniem, obsesja brania i natręctwa myślowe utrzymujące się i nawracające, wzrost tolerancji na działanie środka. Przykładowe czynności powodujące ten rodzaj uzależnienia: hazard, praca, seks, pornografia, internet, gry komputerowe. 

W obu przypadkach uzależnień chodzi o krótkotrwałe lub powierzchniowe poczucie przyjemności podczas wyrzutu dopaminy w naszym mózgu. Wśród najczęstszych przyczyn powodujących uzależnienia możemy wyróżnić stres, czynniki psychospołeczne, społeczne przyzwolenie do jego nadużywania, depresja, lęki. 

Najczęściej spotykane rodzaje nałogów

Człowiek jest w stanie uzależnić się od każdej substancji i każdego zachowania, które przynoszą mu poczucie spokoju, relaksu czy spełnienia. Występuje wiele uzależnień, które niosą ze sobą mnóstwo skutków ubocznych. Najczęściej występującymi uzależnieniami są: alkoholizm, uzależnienie od narkotyków i hazardu. 

Alkoholizm 

Jest to termin oznaczający chorobę alkoholową, czyli uzależnienie od alkoholu etylowego. Stanowi jeden z najczęściej pojawiających się problemów współczesnego świata. Rozwija się bardzo powoli i jest chorobą pierwotną. Oznacza to, że przyczynia się do powstawania wielu innych chorób. Powoduje ogólnie utratę kontroli nad spożywaniem wszelkich napojów alkoholowych. Ciężko rozpoznać alkoholizm w początkowym stadium. Granica między piciem towarzyskim a uzależnieniem jest cienka. Alkoholizm wyróżniają cztery fazy rozwoju – wstępna, ostrzegawcza, krytyczna, przewlekła. Objawami uzależnienia od alkoholu są: upośledzona zdolność kontrolowania picia alkoholu, picie alkoholu w celu złagodzenia albo zapobieżenia alkoholowemu zespołowi abstynencyjnemu, zmieniona tolerancja na alkohol, głód alkoholowy, bezsenność, drżenia mięśniowe, majaczenie, zaniki pamięci, postępujące zaniedbywanie alternatywnych do picia przyjemności, zachowań i zainteresowań. 

Narkomania 

Jest to potoczne określenie na uzależnienie od substancji chemicznych, które wpływają na czynności mózgu. Charakteryzuje się przede wszystkim głodem narkotycznym, przymusem zażywania środków odurzających, chęcią zdobycia narkotyku za wszelką cenę. Narkotyki są ogólną nazwą dla substancji, których regularne przyjmowanie prowadzi do uzależnienia fizycznego, na przykład opioidy i benzodiazepiny albo są to wszystkie substancje psychotropowe, aktualnie nielegalne. Narkotyki dzieli się na miękkie i twarde. Jako twarde często określa się wszystkie substancje, które bardzo silnie uzależniają i mają poważne następstwa zdrowotne, na przykład kokaina, heroina, morfina. Narkotyki miękkie są to takie, które uzależniają w mniejszym stopniu, na przykład marihuana, haszysz, grzybki. Nie powodują uzależnienia fizycznego, mają mniejszą szkodliwość. 

Hazard 

Hazard jest uzależnieniem od różnego rodzaju gier. Mowa tu o grach, w których chodzi o wygranie gotówki. O diagnozie nie decyduje rodzaj wykonywanej gry, ale sposób grania, który w krótkim czasie staje się najważniejszą czynnością życiową osoby uzależnionej. Hazard obejmuje udział w różnych loteriach, kupowanie zdrapek, uczęszczanie do kasyna, ale przede wszystkim wszelkie zakłady bukmacherskie oraz inwestowanie w gry komputerowe i internetowe. Główną przyczyną, która wpływa na rozwijanie się hazardu jest niskie poczucie własnej wartości. Osoba z tym zaburzeniem zaczyna postrzegać świat tylko przez pryzmat danej gry i chęci wygrania kolejnych kwot pieniężnych. Dzięki następnym wygranym to poczucie “własnego ja” zaczyna wzrastać, osoba zaczyna czuć się lepsza od innych.