Narkotyki – rodzaje

Narkotyki są wciąż jednymi z najniebezpieczniejszych i uzależniających substancji psychoaktywnych. Mają wpływ na postrzeganie świata oraz na całe życie osoby uzależnionej. Dotykają one coraz większej liczby osób z przeróżnych kultur i grup społecznych. Narkotyki to potoczna nazwa na niektóre substancje psychoaktywne działające na ośrodkowy układ nerwowy. Nie ma jednoznacznej definicji tego słowa ze względu na poglądy społeczne, stany prawne czy różnice kulturowe. 

Narkotyki – co to? 

Narkotyki w Polsce nie mają ustanowionej klasyfikacji i dzielą się umownie na twarde i miękkie. Narkotyk jest nielegalną substancją, która oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy. Mogą one prowadzić zarówno do uzależnienia psychicznego i fizycznego. Najczęściej narkotykami twardymi nazywa się te, które prowadzą do silnego uzależnienia i mają poważne następstwa zdrowotne. Narkotyki miękkie nie powodują uzależnienia fizycznego. Trzeba jednak pamiętać, że uzależniają psychicznie i może mieć to duży wpływ na organizm. Uzależnienie psychiczne jest o wiele bardziej groźne i trudniejsze do wyleczenia, ponieważ każdy organizm jest inny i w zależności od przyjmowanej substancji, a także indywidualnych predyspozycji, może wpłynąć zupełnie inaczej. Narkotyki mogą być przyjmowane w różny sposób – dożylnie, doustnie, wdychając lub wciągając. 

Fazy uzależnienia od narkotyków 

Pierwszą fazą jest faza wstępna. Może ona trwać bardzo długi czas i nie wykazywać się specjalnie charakterystycznymi objawami. Coraz częściej zaczyna się czuć potrzebę na przykład napicia się alkoholu. W tej fazie człowiek zaczyna zdawać sobie sprawę z tego, że konkretna substancja przynosi mu odprężenie i wewnętrzny spokój. Z coraz większą częstotliwością będzie przyjmować substancję, jego tolerancja na nią będzie wzrastać.

Faza ostrzegawcza to drugi etap uzależnienia. Narkotyki stają się niezbędnym środkiem na rozładowanie emocji, poprawę humoru, ukojenie nerwów. Osoba uzależniona wciąż szuka okazji, żeby przyjmować substancje w towarzystwie, bierze wtedy coraz więcej. Potrzebuje znacznie więcej, żeby osiągnąć odpowiedni efekt. W tym wypadku często możemy zauważyć zmiany w zachowaniu po przyjęciu substancji, zdarzają się również przypadki tak zwanego urwanego filmu. Czasami osoby uzależnione mogą sięgać po substancję w samotności i nie dopuszczają do siebie myśli, że mogą mieć problem. 

Trzecia faza – faza krytyczna. Na tym etapie następuje totalna utrata kontroli nad przyjmowaniem substancji. Jedna dawka może spowodować, że osoba chora będzie przyjmować substancję tak długo aż nie straci świadomości. Konieczność sięgnięcia po narkotyk jest odczuwana jako silna potrzeba, przymus. Może objawiać się również krótkimi objawami abstynencji na zmianę z nieprzerwanym przyjmowaniem używki. 

Faza chroniczna jest ostatnim etapem uzależnienia. Przyjęcie substancji staje się jego priorytetem już po przebudzeniu się. Na tym etapie tolerancja na substancje zmniejsza się, wystarczy o wiele mniejsza ilość, żeby wprowadzić się w oczekiwany stan. Pojawiają się objawy zespołu abstynencyjnego: bóle głowy, drżenie rąk, wymioty, nudności. Dodatkowo można zauważyć osłabione procesy myślowe, stany lękowe, psychozę. 

Narkotyki – rodzaje 

Psychostymulanty 

Grupa psychostymulantów zawiera takie środki jak amfetamina czy metamfetamina. Amfetamina to organiczny związek chemiczny, wywołuje takie efekty jak: brak zmęczenia. euforia czy polepszenie funkcji poznawczych. Tolerancja na amfetaminę rozwija się bardzo szybko i może szybko doprowadzić do uzależnienia. Przy wydalaniu amfetaminy z organizmu pojawiają się takie objawy jak: senność, bóle głowy, niepokój czy obniżenie napięcia mięśni.  

Kokaina

Jest organicznym związkiem chemicznym, który ma właściwości pobudzające. Pozyskuje się ją z liści krasnodrzewu pospolitego, czyli koki. Ma bardzo duży potencjał uzależniający psychicznie. Jest to jeden z najniebezpieczniejszych i najstarszych stymulantów pochodzenia naturalnego. Kokaina hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny przez neurony ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, co powoduje między innymi: rozszerzenie źrenic, silny skurcz naczyń krwionośnych i wzrost ciśnienia tętniczego, rozkurcz mięśniówki oskrzeli, zahamowanie perystaltyki przewodu pokarmowego, a także hamuje wydzielanie śliny i i hamuje wychwyt zwrotny dopaminy. 

Barbiturany

Są lekami nasennymi i uspokajającymi. Stosowane w małych dawkach nie były szkodliwe, jednak po spożyciu większej ilości bądź zmieszaniu ich z alkoholem, stają się mocno uzależniające i toksyczne. Marihuana i haszysz wykazują właściwości medyczne, dzięki czemu skutecznie mogą być stosowane między innymi przy leczeniu padaczki, miażdżycy czy nowotworów. Cannabis przez wiele osób uważana jest za miękki narkotyk, który nie jest szkodliwy. Może jednak stać się impulsem do próbowania kolejnych środków, które bardzo łatwo jest przedawkować.

Halucynogeny to między innymi LSD, meskalina i psylocybina. Te narkotyki uzależniają głównie psychicznie, gdyż powodują halucynacje, zmieniają percepcję i przyswajanie bodźców zmysłowych.

Opioidy i opiaty 

Opioidy to grupa substancji naturalnych oraz syntetycznych. Wspólną cechą dla opioidów i opiatów jest to, że oddziałują na receptory opioidowe. Obie te grupy są stosowane w leczeniu bólu. Słabsze z nich są dostępne w aptekach bez recepty, mocniejsze jednak można kupić wyłącznie po okazaniu recepty. Przez to, że opioidy wpływają bezpośrednio na układ nerwowy mogą prowadzić do silnych uzależnień. Część z nich często jest wykorzystywana do łagodzenia objawów nowotworów oraz na najsilniejsze bóle pooperacyjne i pourazowe.