Jak sprawdzić, czy dziecko bierze narkotyki?

Narkotyki i dopalacze są dzisiaj obecne w wielu środowiskach, stały się wręcz elementem niektórych kultur. Sięgają po nie dorośli, młodzież, a nawet coraz młodsze dzieci. Równie niebezpieczne dla zdrowia i życia są dopalacze. Dodatkowo, ich skład nie jest znany, przez co dokładna ocena stanu zdrowia i określenie koniecznych działań jest utrudnione.

W przypadku rodziców najważniejszy jest dobry kontakt z dzieckiem, rozmowy, wiedza o jego zainteresowaniach i kontaktach z rówieśnikami. Im lepiej zna się swoją pociechę, tym łatwiej jest zauważyć niepokojące symptomy. Niestety, często to właśnie problemy w rodzinie są impulsem do spróbowania narkotyków. 

Klasyfikacja środków odurzających według WHO

Światowa Organizacja Zdrowia podzieliła środki odurzające na opiaty, barbiturany, amfetaminę i jej pochodne, kokainę, cannabis, halucynogeny, khat i inhalanty. Do pierwszych z wymienionych należą między innymi opium, heroina, morfina, kodeina i metadon. Substancje te uzależniają szybko i mocno, łatwo jest je przedawkować. Barbiturany to powszechne niegdyś środki nasenne, które jednak mocno uzależniają i są bardzo toksyczne w połączeniu z alkoholem. Amfetamina, podobnie jak kokaina, są środkami o tolerancji dodatniej. Trzeba przyjmować coraz większe dawki, dla osiągnięcia pożądanego efektu. Cannabis dostępny jest w postaci marihuany oraz żywicy konopi, czyli haszyszu. W zależności od środowiska, stosunek do tych narkotyków jest różny. Marihuana wykazuje właściwości lecznicze, między innymi w przypadku padaczki, miażdżycy czy nowotworów. Często jednak jest to dopiero wstęp do sięgania po mocniejsze środki. Halucynogeny, czyli na przykład LSD, meskalina i psylocybina, nie wywołują uzależnienia fizycznego, jednak mogą mocno uzależniać psychicznie, ze względu na efekty, które dają – zmieniają percepcję i przyswajanie wrażeń zmysłowych. Inhalanty to substancje syntetyczne, które wykorzystuje się w przemyśle. Stosowane są jako zamienniki dla innych używek. Ich przyjmowanie polega na wdychaniu oparów.

Przyczyny sięgania po narkotyki przez młodzież

Młodzi ludzie najczęściej sięgają po marihuanę, gdyż uważana jest ona za miękki narkotyk, w pewnych kręgach jest też najłatwiejsza do zdobycia. Rzadziej wybierają amfetaminę bądź ecstasy. Przyczyny brania narkotyków mogą być różne, zwykle rozpoczyna się od ciekawości, nudy lub wpływu rówieśników. Młodzież chce być akceptowana przez swoich kolegów, dlatego robią to, czego dane środowisko oczekuje. Częstym powodem sięgania po narkotyki jest również ucieczka od problemów. Okres dorastania jest trudny na wielu płaszczyznach, a gdy do tego dochodzą problemy, z którymi młody człowiek nie potrafi sobie sam poradzić, szuka rozwiązania w środkach psychoaktywnych. Mogą przerastać go wymagania rodziców, rozwód, poczucie odrzucenia i samotność. Niestety często dochodzi również przemoc lub molestowanie seksualne. 

Jak rozpoznać, czy dziecko przyjmuje narkotyki? 

Zauważając niepokojące objawy, należy obserwować dziecko jeszcze uważniej. Nie każdy symptom musi oznaczać branie narkotyków, jednak dobrze jest trzymać rękę na pulsie. O przyjmowaniu środków psychoaktywnych świadczyć mogą takie czynniki, jak wyraźny spadek masy ciała, częste przeziębienia, zmęczenie, drażliwość, przewlekły kaszel, krwotoki z nosa, a także krosty i owrzodzenia w okolicy nosa. Dziecko może stać się nadpobudliwe lub wyjątkowo ospałe. Może mieć bełkotliwą, chaotyczną mowę bądź też być wycofane i milczeć. Nie będzie dbać o swój wygląd, który przestanie być dla niego ważny. Jego oczy staną się przekrwione, napuchnięte lub szkliste, z nadmiernie rozszerzonymi lub zwężonymi źrenicami. Palce mogą stać się nienaturalnie blade, a na skórze pojawić czerwone plamy. Niepokojące akcesoria, które mogą świadczyć o przyjmowaniu narkotyków to na przykład małe torebki foliowe, bibułki do skrętów, fajki i nieznane lekarstwa. Osoba zażywająca zwykle zaczyna kłamać, staje się agresywna, może wynosić z domu wartościowe rzeczy. Wymyka się z domu, nie przestrzega panujących w nim zasad, unika rozmów, przesiaduje wyłącznie w swoim pokoju, który zamyka na klucz. Zmienia krąg znajomych, coraz częściej się spóźnia bądź nie wraca na noc do domu. Pojawiają się problemy w szkole, wagary, brak motywacji, konflikty z nauczycielami. 

Jak sprawdzić, czy dziecko bierze narkotyki?

Pytanie wprost o to, czy dziecko bierze narkotyki, prawdopodobnie nie przyniesie szczerej odpowiedzi. Warto upewnić się najpierw, czy podejrzane zachowania nie wynikają na przykład z przemocy w szkole. Następnie można wykonać, znany dobrze przez lekarzy i polictancjów, test oczu. W pierwszej kolejności można zauważyć, czy spojówki nie są zaczerwienione, czy nie występuje łzawienie i opadanie powiek. Później należy poświecić latarką, w każde oko po kolei. Normalnie źrenica bardzo szybko zwęża się. Jeśli jednak będzie następować to bardzo powoli, wówczas może to być sygnał, że dziecko jest pod wpływem narkotyków. Dla potwierdzenia dobrze jest jeszcze po łatwo dostępne narkotesty. Nie są drogie, za to bardzo skuteczne i pozwalają na wykrycie morfiny, heroiny i kodeiny, kokainy oraz marihuany.