Zespół odstawienny - alkohol

Zespół odstawienny – alkohol

Leczenie alkoholizmu składa się z wielu etapów o różnej intensywności. Im dłużej trwa choroba, tym bardziej prawdopodobne jest, że chory będzie musiał przejść przez etap alkoholowego zespołu odstawiennego, zwany też alkoholowym zespołem abstynencyjnym. Ten zespół objawów pojawia się, gdy osoba uzależniona od alkoholu przestaje pić lub znacząco zmniejsza ilość spożywanego alkoholu. 

Zespół odstawienny alkohol jako część procesu leczenia

Alkoholowy zespół odstawienny związany jest z pełnym zaprzestaniem picia alkoholu lub znacznym zmniejszeniem jego ilości. Jego przebieg zależy od wielu czynników, również czas występowania po zaprzestaniu spożycia alkoholu może być różny. Najczęściej pojawia się w ciągu 24-48 godzin od ostatniego kieliszka, ale bywa, że alkoholik odczuwa go już po dwóch godzinach. Może on wystąpić u każdej osoby uzależnionej od alkoholu, ale prawdopodobieństwo zwiększa się w zależności od ilości wypitego w życiu alkoholu i czasu trwania choroby alkoholowej. 

Zespół odstawienny alkohol, przyczyny i objawy

Alkohol spożywany w niewielkich ilościach poprawia samopoczucie, wprowadza w stan relaksu, zmienia nastrój. Tego rodzaju działanie wynika z wpływu alkoholu na czynność mózgu. Jednak długotrwałe spożywanie alkoholu sprawia, że jego oddziaływanie jest coraz wolniejsze a osoba pijąca musi dostarczać organizmowi coraz większą jego ilość, by uzyskać wcześniej łatwo dostępny efekt. Organizm wykształca bowiem tolerancję na alkohol, uczy się go absorbować i wciąż potrzebuje go więcej. 

Alkohol to substancja psychoaktywna, oddziałująca na układ neuroprzekaźników układu nerwowego. Regularnie i w dużych ilościach wprowadzany do organizmu, alkohol powoduje zmniejszenie syntezy neuroprzekaźników, m.in. dopaminy, swoistego hormonu szczęścia. Gwałtowne, kategoryczne zaprzestanie spożywania alkoholu powoduje nagłe zwiększenie się ilości neurotransmiterów obecnych w układzie nerwowym, wywołując w ten sposób objawy zespołu abstynencyjnego. 

Objawy zespołu odstawiennego alkohol występują w dwóch postaciach. Wersja łagodniejsza nazywana jest niepowikłanym alkoholowym zespołem abstynencyjnym. Natomiast wersja intensywniejsza w objawach i skutkach określana jest jako delirium tremens, biała gorączka alkoholowa. Charakterystyczne dla tej odmiany objawy to napad drgawkowy i majaczenie drżenne. Alkoholowy zespół abstynencyjny zwykle trwa od kilkunastu godzin do kilku dni. Objawy, jakie towarzyszą odstawieniu alkoholu lub zmniejszeniu jego ilości to:

  • drżenia dłoni, powiek lub języka
  • uczucie rozdrażnienia
  • złe samopoczucie
  • ogólne uczucie rozbicia
  • bezsenność, zaburzenia snu 
  • nadmierne pobudzenie układu autonomicznego w postaci wzrostu ciśnienia tętniczego, tachykardii
  • potliwość 
  • wymioty
  • silny ból głowy 

Wszystkie te objawy nie zagrażają życiu pacjenta, chociaż są mocno dotkliwe. Po kilkunastu godzinach lub kilku dniach samoistnie ustępują. Bywa jednak, że u niektórych pacjentów zespół odstawienny alkohol przebiega z powikłaniami. Wówczas np. drgawkom mogą towarzyszyć głębsze, fizyczne urazy. Podczas delirium tremens może wystąpić znaczne pobudzenie psychoruchowe, zmiana rytmu dobowego, poczucie dezorientacji, występowanie omamów i urojeń.

Bywa, że temu etapowi dochodzenia do zdrowia towarzyszą również inne zaburzenia. W ślad za odstawieniem alkoholu pacjent może doznawać psychozy alkoholowej w postaci halucynozy alkoholowej lub psychozy Korsakowa, wywołanej niedoborem tiaminy – witaminy B1. Dochodzi także do różnego rodzaju chorób psychicznych po odstawieniu alkoholu.

Zespół odstawienny alkohol – leczenie

Etap alkoholowego zespołu abstynencyjnego, przebiegający bez specjalnych powikłań nie wymaga ani specjalnego traktowania pacjenta ani specjalistycznego leczenia. W tym czasie należy tylko dopilnować, by pacjent otrzymywał płyny i zapobiec odwodnieniu organizmu. Wszystkie objawy związane z tym stanem w końcu muszą ustąpić. 

Jeżeli stan niepowikłany przechodzi jednak w wariant z powikłaniami, pacjent wymaga opieki medycznej, a nawet hospitalizacji, choćby w przypadku majaczenia drżennego. Pozostawienie pacjenta bez pomocy może przyczynić się do powstania zagrożenia zdrowia i życia. Mogą pojawić się objawy zaburzenia rytmu serca lub depresji alkoholowej. Wówczas stan pacjenta wymaga starannego monitorowania. Pacjent powinien otrzymać leczenie farmakologiczne lekami z grupy benzodiazepin, stosuje się również suplementację witaminą B1, w skrajnych przypadkach pacjent powinien otrzymać leki przeciwpsychotyczne. 

Leczeniem zespołu odstawiennego alkohol zajmują się psychiatrzy, pacjent może również potrzebować pomocy internisty, neurologa, lekarza medycyny ratunkowej. Pacjent ze wskazaniem hospitalizacji bardzo często charakteryzuje się schorzeniami wątroby, nerek czy trzustki. Również wiek pacjenta może być ważną wskazówką do wyboru leczenia oraz ewentualny długi okres nieprzerwanego picia alkoholu. 

Gdy pacjent zakończy etap leczenia alkoholowego zespołu abstynencyjnego powinien od razu przejść do leczenia odwykowego, leczenia uzależnienia od alkoholu. Tylko w ten sposób podjęty wysiłek może znaleźć pozytywne zakończenie i docelowo uniezależnienie się od alkoholu. 

Podobne wpisy

Zadzwoń do nas!
884 831 831
Zadzwoń Napisz