Leczenie alkoholizmu – jak zacząć?

Leczenie alkoholizmu – jak zacząć? Termin alkoholizm pojawił się po raz pierwszy już w 1849r, natomiast w roku 1960 Elvin Morton Jellinek opublikował pracę zatytułowaną Koncepcja alkoholizmu jako choroby. Ten amerykański fizjolog jako pierwszy przedstawił analizę procesu tworzenia się oraz pogłębiania choroby alkoholowej. Podzielił ten proces na kilka faz, które stały się jedną z wielu typologii alkoholizmu. Ważnym przesłaniem pracy Jellinka jest pewność naukowca, że zatrzymanie tej degradującej organizm choroby jest możliwe na każdym jej etapie. 

Alkoholizm jako choroba

Czym jest choroba alkoholowa? Alkoholizm jest chorobą przewlekłą, nawracającą, prowadzącą pośrednio a nawet bezpośrednio do śmierci. Dotyczy osoby w każdym wieku, statusie społecznym i płci. Mimo wielu lat społecznej edukacji cały czas panuje przekonanie, że spożywanie alkoholu przez alkoholika to tylko jego wybór i zła wola. Takie rozumienie problemu choroby alkoholowej prowadzi do wykluczenia społecznego alkoholika, co tylko jeszcze bardziej pogłębia jego alienację. Leczenie tej choroby jest niezwykle trudne, pochłania mnóstwo czasu, bywa, że trwa przez całe życie alkoholika. 

Kiedy picie alkoholu staje się chorobą?

Uświadomienie sobie choroby alkoholowej jest długim i żmudnym procesem. Tym bardziej, że funkcjonuje cały czas społeczne przekonanie, że alkoholikiem może być tylko osoba bezdomna, brudna i pijąca od rana do wieczora. Takie postrzeganie choroby sprawia, że trudno jest zaakceptować chorobę u osoby posiadające rodzinę, pracę i odnoszącą sukcesy zawodowe. Gdzie zatem leży granica pomiędzy tym co nazywamy okazjonalnym, towarzyskim raczeniem się alkoholem a uzależnieniem od alkoholu? Czy czynnikiem wskazującym na uzależnienie jest ilość alkoholu, częstość picia, a może pora dnia, w której odczuwa się potrzebę?

Gdy pojawia się w głowie pytanie: czy jestem już uzależniony/a? oznacza, że choroba alkoholowa przeszła w fazę zaawansowaną? Odpowiadamy także na pytanie jakie są fazy alkoholizmu. Czy na tym etapie można jeszcze sobie samodzielnie poradzić? Aby przekonać się, czy autodiagnoza jest trafna, trzeba postawić sobie kilka ważnych pytań i szczerze na nie odpowiedzieć: 

• Czy na alkohol przeznaczasz więcej środków niż jeszcze do niedawna?
• Czy starasz się ukrywać przed najbliższymi fakt, że sięgasz po kieliszek?
• Czy zdarza Ci się chwalić ile czasu potrafisz wytrzymać bez alkoholu?
• Czy po przerwie w piciu masz wrażenie, że czujesz się gorzej, zarówno fizycznie jak i psychicznie?
• Czy picie alkoholu sprawia Ci więcej przyjemności niż dotychczasowe pasje?
• Czy denerwujesz się, gdy w towarzystwie ktoś poruszy problem Twojego problemu z alkoholem?
• Czy Twoi najbliżsi cierpią z powodu Twojego nadużywania alkoholu?
• Czy życie bez alkoholu miałoby sens?

Jeżeli odpowiedzi na połowę z tego zbioru pytań są pozytywne, oznacza to, że nadszedł czas zmierzenia się z problemem i nawiązania kontaktu ze specjalistą terapii uzależnień.

Jak zacząć leczenie alkoholizmu?

Zapadanie na chorobę alkoholową składa się z wielu etapów, podobnie musi wyglądać leczenie choroby. Pierwsza faza procesu wychodzenia z choroby polega na pozbyciu się z organizmu toksycznej substancji. Bardzo często wymagana jest więc profesjonalna detoksyzacja, którą przeprowadza się pod opieką lekarza. Alkoholik najsilniej odczuwa w tej fazie objawy zespołu abstynencyjnego. 

Gdy alkohol zostaje usunięty z organizmu, chory może przejść do kolejnego etapu leczenia, jaką jest psychoterapia. Odbywa się ona zwykle dwutorowo, wykorzystując indywidualne spotkania z terapeutą oraz poprzez spotkania grupowe, pod okiem moderatora-terapeuty. Każda z tych form wnosi do leczenia inne wartości. Indywidualne spotkania umożliwiają skupienie się na przeżyciach oraz problemach pacjenta, daje możliwość głębokiego wniknięcia i dotarcia do sedna problemu alkoholowego. Spotkania grupowe pozwalają na wzajemne wspieranie się oraz czerpanie inspiracji z doświadczeń innych pacjentów. 

Te najpopularniejsze formy warto wzbogacić działaniami mniej standardowymi. Mogą to być wykłady terapeutyczne, grupy zadaniowe, treningi asertywności, filmoterapia, arteterapia, różnego rodzaju zajęcia rekreacyjne. Wszystkie formy mają na celu podniesienie samoświadomości chorego, dotarcie do przyczyn własnego problemu, ale też zrozumienie procesu postępowania choroby. Ważnym ich aspektem jest też poszukiwanie nowych zainteresowań, które pozwolą zaangażować się choremu w inne obszary niż picie. 

Pacjent uzależniony od alkoholu może znaleźć pomoc w:

• publicznych i niepublicznych Ośrodkach Terapii Uzależnień 
• samopomocowych grupach Wspólnoty Anonimowych Alkoholików
• Klubach Abstynenta

Proces wychodzenia z choroby alkoholowej jest trudny i skomplikowany, zależy od wielu czynników, ale przede wszystkim woli i chęci pacjenta. Niestety ponad 70% osób objętych pełnym programem leczenia nie osiąga trwałych efektów. Jednocześnie badania wykazują, że 1/3 pacjentów po leczeniu przechodzi na trwałą abstynencję, ale tej samej wielkości grupa poprawia swoje codzienne funkcjonowanie, nie decydując się jednak na całkowite porzucenie alkoholu. Ograniczają oni ilość dni picia alkoholu, poprawiają stan swojego zdrowia, ale nie rezygnują z picia.