Name: Wyspa SOZO
Price range: $$

Uzależnienie może dotknąć każdego bez względu na wiek, pochodzenie, płeć czy status społeczny. Co więcej, może być ono spowodowane każdą substancją i czynnością wykonywaną przez człowieka. Wraz z rozwojem technologicznym oraz cywilizacyjnym możemy zauważyć coraz więcej nowych chorób, które są charakterystyczne dla danej epoki. Wszystkie uzależnienia mają destrukcyjny wpływ na życie takiej osoby oraz najbliższych z jego otoczenia. Co tak naprawdę powoduje uzależnienia?

Definicja uzależnienia

Aby zrozumieć co powoduje uzależnienie przede wszystkim warto zrozumieć czym ono jest. Według Światowej Organizacji Zdrowia uzależnienie jest stanem psychicznym oraz fizycznym, który wynika z interakcji pomiędzy organizmem a środkiem uzależniającym. Charakteryzuje się zmianą zachowania i innymi reakcjami, do których należy konieczność zażywania danego środka w sposób ciągły albo okresowy. Wykonuje się te czynności w celu doznania jego wpływu na psychikę, a czasami również po to, żeby uniknąć przykrych objawów wynikających z jego braku. Można być uzależnionym od więcej niż jednej substancji lub środka. Żeby dane zachowanie opisać jako uzależnienie należy spełniać następujące kryteria:

stwierdzenie tolerancji
silne pragnienie lub poczucie przymusu przyjmowania substancji
trudności z kontrolowaniem zachowania związanego z przyjmowaniem substancji
zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań oraz innych źródeł przyjemności
zwiększona ilość czasu poświęconego na zdobywanie albo spożywanie substancji
przyjmowanie substancji pomimo doświadczenia i wiedzy na temat jej szkodliwych następstw społecznych, somatycznych i psychicznych
fizjologiczne objawy odstawienia, które pojawiają się po przerwaniu lub zmniejszeniu ilości przyjmowanej substancji, które objawiają się jako zespół abstynencyjny
zażywanie substancji podobnej lub działającej do danej substancji w celu uniknięcia objawów abstynencyjnych.

Podział uzależnień

Uzależnienie jest nabytym stanem zaburzenia zdrowia psychicznego oraz fizycznego. Charakteryzuje się okresową lub stałą potrzebą zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej lub wykonywania czynności. Uzależnienia można podzielić ze względu na ich rodzaj.

Uzależnieni psychiczne jest także nabytą i niepohamowaną potrzebą stałego wykonywania jakiejś czynności lub zażywania substancji, która nie powoduje zmian fizjologicznych. Cechami tego uzależnienia mogą być: wzrost popędu związanego z poszukiwaniem środka uzależniającego, osłabienie woli, brak zainteresowania otoczeniem, usprawiedliwianie się, wzrost tolerancji na działanie środka, kompulsywna konsumpcja lub wykonywanie konkretnych zachowań. Czynności, które mogą powodować to uzależnienie: masturbacja i pornografia, praca, seks, hazard, internet i gry komputerowe.

Uzależnienie fizjologiczne jest nabytą i silną potrzebą stałego zażywania substancji, która wywołuje początkowo przyjemność. Zaprzestanie jej zażywania prowadzi do wystąpienia zespołu objawów, które są określane zespołem abstynencyjnym. W tym przypadku często stosuje się detoksykację. Substancjami uzależniającymi mogą być: nikotyna, benzodiazepiny, alkohol, sterydy, opioidy, barbiturany. Często podczas leczenia uzależnień fizycznych stosuje się środki pomocnicze – farmakologiczne, które zapobiegają negatywnym efektom. Przy częstym, regularnym przyjmowaniu narkotyków może wystąpić uzależnienie na poziomie psychicznym. Nie jest możliwe wystąpienie uzależnienia fizycznego bez psychicznego, ale sytuacja odwrotna jest często spotykana. Dzieje się tak na przykład podczas nadużywania marihuany i niektórych psychodelików, gdzie uzależnienie polega na przyzwyczajeniu się do stanu, który odczuwamy po zażyciu substancji.

Mechanizmy, które przyczyniają się do powstawania uzależnienia

Uzależnienie mogą powodować trzy mechanizmy psychologiczne, które uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. One sprawiają, że przyjmowanie danej substancji i wykonywanie czynności nie jest już wyborem, a koniecznością.

Mechanizm nałogowego regulowania uczuć jest również przez osoby zdrowe, które przy pomocy alkoholu chcą poprawić sobie humor, rozluźnić się czy zapomnieć o stresie. Jednak w przypadku uzależnienia, na przykład alkoholizmu taka ulga nie trwa długo.

Mechanizm iluzji i zaprzeczania polega na tym, że początkowo chory nie przyznaje się do tego, że ma problem. Stara się go zatuszować i obwiniać innych. Uzależnieni często obwiniają za swoje problemy innych, a także minimalizują swoje czyny i nie biorą odpowiedzialności za to, co robią. Mają nadzieję, że nieprzyjemne sytuacje same przeminą z czasu. Zwykle też koloryzują swoje wspomnienia, przez co zapamiętują je jako wspaniałą zabawę.

Mechanizm rozproszonego i rozdwojonego “ja” oznacza, że przedmiot uzależnienia przejmuje kontrolę nad chorym, który nie potrafi podejmować już właściwych decyzji. Nie ma zupełnie wpływu na otaczającą go rzeczywistość, ma poczucie, że wszystko dobrze zaczyna się układać. Z kolei, gdy środek psychoaktywny przestaje działać, zaczyna cierpieć i odczuwać wstyd. Wówczas znowu sięga po przedmiot swojego uzależnienia, aby nie doświadczać już tych przykrych emocji. W ten sposób chory ma jakby dwie twarze, zupełnie inne, w zależności, w jakim jest stanie. W skrajnych przypadkach mechanizm ten może skończyć się nawet samobójstwem.