Fazy uzależnienia od narkotyków

Narkomania jest poważnym problemem, który dotyka wiele ludzi. Często nie zdajemy sobie sprawy, że osoby z naszego otoczenia – przyjaciele, rodzina, mogą również być uzależnieni. Jest to duży problem kulturowy, społeczny i medyczny. Skutki odczuwalne są także przez najbliższych chorego. Najważniejsze jest rozpoznanie problemu i chęć osoby uzależnionej do podjęcia leczenia. Dodatkowo, w niektórych przypadkach ciężko jest wykryć uzależnienie w jego początkowej fazie. Jednak każda faza ma swoje objawy. Na jakie fazy dzieli się uzależnienie od narkotyków? 

Czym jest narkomania? 

Wyraz “narkomania” z języka greckiego oznacza “narke” – odurzenie i mania – szaleństwo. Jest powszechnie stosowanym pojęciem odnoszącym się do uzależnienia od substancji chemicznych, które wpływają na czynności mózgu. Charakteryzuje się przede wszystkim podświadomym przymusem zażywania środków odurzających, silną chęcią zdobycia narkotyku za wszelką cenę i głodem narkotycznym. Narkomania jest chorobą i w zależności od rodzaju przyjmowanej substancji może dzielić się na różne kategorie. 

Uzależnienie definiowane jest jako nabyty stan zdrowia psychicznego i fizycznego, który może być okresowy lub stały i wymaga wykonywania określonej czynności lub przyjmowania konkretnej substancji. Uzależnienia od narkotyków pojawia się wtedy, gdy substancja chemiczna wprowadzana do organizmu przez dłuższy czas wywołuje liczne reakcje w organizmie, szczególnie po jej odstawieniu. Jest ono zjawiskiem fizycznym oraz psychicznym. Oznacza to, że są one połączone i uzależnione od siebie. Zazwyczaj osoby takie ustawiają swoje życie pod narkotyki. W ich życiu występują na zmianę okresy abstynencji oraz ciągłego przyjmowania używki. 

Narkotyki – charakterystyka 

Narkomania dotyka wszystkie grupy społeczne oraz wiekowe. W dzisiejszych czasach coraz młodsze osoby sięgają po substancje psychoaktywne. Zażywanie ich w takim wieku sieje jeszcze większe spustoszenie w organizmie. Narkotyk jest substancją psychoaktywną, która działa na ośrodkowy układ nerwowy. Środek odurzający może być pochodzenia naturalnego lub syntetycznego. Istnieje wiele substancji, które wywołują zaburzenia percepcji oraz uzależnienie, a nie są uznawane za narkotyki. Wiele używek – papierosy, alkohol, są legalne pomimo swej szkodliwości.

Narkotyki dzieli się na miękkie i twarde. Jako twarde często określa się wszystkie substancje, które bardzo silnie uzależniają i mają poważne następstwa zdrowotne, na przykład kokaina, heroina, morfina. Charakteryzują się wysokim potencjałem psychicznym, ale również fizycznym. Uzależnienie od narkotyków twardych objawia się między innymi nadmiernym poceniem, drżeniem mięśni, nieprzewidywalnymi reakcjami organizmu.  Narkotyki miękkie są to takie, które uzależniają w mniejszym stopniu, na przykład marihuana, haszysz, grzybki. Nie powodują uzależnienia fizycznego, mają mniejszą szkodliwość. 

Fazy uzależnienia od narkotyków 

Okres uzależnienia od substancji odurzających można podzielić na kilka etapów.  Regularne zażywanie substancji jest wtedy, gdy narkotyk jest przyjmowany w krótkich odstępach czasu, regularnie i w dużych dawkach. Zaczynają pojawiać się problemy, przede wszystkim finansowe.

Pierwszą fazą jest faza wstępna. Może ona trwać bardzo długi czas i nie wykazywać się specjalnie charakterystycznymi objawami. Coraz częściej zaczyna się czuć potrzebę na przykład napicia się alkoholu. W tej fazie człowiek zaczyna zdawać sobie sprawę z tego, że konkretna substancja przynosi mu odprężenie i wewnętrzny spokój. Z coraz większą częstotliwością będzie przyjmować substancję, jego tolerancja na nią będzie wzrastać.

Faza ostrzegawcza to drugi etap uzależnienia. Narkotyki stają się niezbędnym środkiem na rozładowanie emocji, poprawę humoru, ukojenie nerwów. Osoba uzależniona wciąż szuka okazji, żeby przyjmować substancje w towarzystwie, bierze wtedy coraz więcej. Potrzebuje znacznie więcej, żeby osiągnąć odpowiedni efekt. W tym wypadku często możemy zauważyć zmiany w zachowaniu po przyjęciu substancji, zdarzają się również przypadki tak zwanego urwanego filmu. Czasami osoby uzależnione mogą sięgać po substancję w samotności i nie dopuszczają do siebie myśli, że mogą mieć problem. 

Trzecia faza – faza krytyczna. Na tym etapie następuje totalna utrata kontroli nad przyjmowaniem substancji. Jedna dawka może spowodować, że osoba chora będzie przyjmować substancję tak długo aż nie straci świadomości. Konieczność sięgnięcia po narkotyk jest odczuwana jako silna potrzeba, przymus. Może objawiać się również krótkimi objawami abstynencji na zmianę z nieprzerwanym przyjmowaniem używki. 

Faza chroniczna jest ostatnim etapem uzależnienia. Przyjęcie substancji staje się jego priorytetem już po przebudzeniu się. Na tym etapie tolerancja na substancje zmniejsza się, wystarczy o wiele mniejsza ilość, żeby wprowadzić się w oczekiwany stan. Pojawiają się objawy zespołu abstynencyjnego: bóle głowy, drżenie rąk, wymioty, nudności. Dodatkowo można zauważyć osłabione procesy myślowe, stany lękowe, psychozę.